رسیدگی به ستمدیدگان

امام علی(ع):
أفضَلُ المَعروفِ إغاثَةُ المَلهوفِ. کمال الدین ،ج2،ص211
برترين كار نيک، رسيدن به فرياد ستم ديده است.

نامه عمل و استغفار

پیامبر(ع):
طوبى لمَن وُجِدَ في صَحيفَةِ عَمَلِهِ يَومَ القِيامَةِ تَحتَ كُلِّ ذَنبٍ أستَغفِرُ اللّه. بحارالأنوار،ج 5 ص 329
خوشا به حال كسى كه روز قيامت در نامه اعمالش، زير هر گناهى جمله «استغفر اللّه » يافت شود.

قاتل امیرالمومنین(ع)

پیامبر(ص):
یا علی... يقتلك أشقى هذه الأمّة عبد الرّحمن بن ملجم . الغارات ،ج 2،ص844
یا علی...تو را شقی ترین این امت عبدالرحمن بن ملجم به شهادت می رساند.

امام رضا  (علیه السلام) :

اءوَّلُ ما يُحاسَبُ الْعَبْدُ عَلَيْهِ، الصَّلاةُ، فَإ نْ صَحَّتْ لَهُ الصَّلاةُ صَحَّ ماسِواها،
وَ إ نْ رُدَّتْ رُدَّ ماسِواها. (مستدرك الوسائل ، ج 3، ص 25، ح 4.)
اوّلين عملى كه از انسان مورد محاسبه و بررسى قرار مى گيرد نماز است ،
چنانچه صحيح و مقبول واقع شود، بقيه اعمال و عبادات نيز قبول مى گردد وگرنه مردود خواهد شد.

نکوهش بی‌جا

سیر، یک روز طعنه زد به پیاز *** که تو مسکین چقدر بد بويي!
گفت، از عیب خویش بی‌خبری *** زان ره از خلق، عیب میجويی
گفتن از زشترويی دگران *** نشود باعث نکورويی
تو گمان می‌کنی که شاخ گلی *** به‌صف سرو و لاله میرويی
یا که همبوی مشک تاتاری *** یا ز ازهار باغ مینويی
خویشتن، بی‌سبب بزرگ مکن *** تو هم از ساکنان این کويی
ره ما، گر کج است و ناهموار *** تو خود، این ره چگونه میپويی
در خود، آن به که نیک‌تر نگری *** اول، آن به که عیب خودگويی
ما زبونیم و شوخ جامه و پست *** تو چرا شوخ تن نمی‌شويی

امام علي  (علیه السلام) :

يا مؤمنُ ، إنّ هذا العِلْمَ و الأدبَ ثَمَنُ نفسِكَ ،
فاجتَهِدْ في تَعلُّمِهِما ، فما يَزيدُ مِن عِلمِكَ و أدبِكَ يَزيدُ في ثَمَنِكَ و قَدْرِكَ .
( ميزان الحكمه، ج 1، ص98)
اى مؤمن! دانش و ادب جان بهاى توست،
پس در فراگرفتن آن دو كوشا باش كه هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود،
قدر و ارزشت فزونى مى گيرد.

امام حسن عسكري (علیه السلام) :

مِن الفَواقِر الَّتِي تقصِم الظَّهر، جَارٍ إن رَأي حَسَنة أَطفَأَها و إِن رَأي سَيِّئَة أَفشَاها(تحف العقول ، ص 517)
همسايه اي كه اگر کار خوبي ببيند، نهانش سازد و اگر بد كرداري بيند آن را فاش كند از بلاهاي کمرشکن است

امام علي (علیه السلام) :

الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ فَخُذِ الْحِكْمَةَ وَ لَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ.( نهج البلاغه،حكمت80 )
حكمت ،گمشدة مؤمن است ؛ پس حكمت را فراگير هر چند نزد منافقان باشد.

امام حسين (علیه السلام) :

لا يَكْمِلُ الْعَقْلُ إلاّ بِاتّباعِ الْحَقِّ.[نهج الشّهادة،ص 356؛بحارالأنوار،ج 75،ص 127،ح 11]
بينش و عقل و درك انسان تكميل نمى گردد مگر آن كه از حق ، تبعيّت و پيروى كند.

امام مهدي (علیه السلام) :

لِيَعمَل كُلُّ امْرِءٍ علَى ما يُقَرَّبُ مِن مَحَبَّتِنا ؛ (بحار الأنوار ، ج 53 ، ص 176)
هر يك از شما بايد كارى كند كه با آن به محبّت ما نزديك شود .

امام سجاد (علیه السلام):

مُجالَسَةُ الصَّالِحيِنَ داعِيَةٌ إلي الصَّلاحِ، وَ أدَبُ الْعُلَمأ زِيادَةٌ فِي الْعَقْلِ.) بحارالا نوار، ج 1، ص 141، ضمن ح 30، و ج 75، ص 304.(
هم نشيني با صالحان انسان را به سوي صلاح و خير مي‌كشاند ؛ و معاشرت و هم صحبت شدن با علما، ‏سبب افزايش عقل است.‏

امام كاظم (علیه السلام) :

يا هِشامُ ، إنّ لِكلِّ شيءٍ دَليلاً و دَليلُ العَقلِ التَّفَكُّرُ ، و دَليلُ التَّفَكُّرِ الصَّمتُ ، و لِكُلِّ شيءٍ مَطِيَّةٌ و مَطِيَّةُ العَقلِ التَّواضُعُ ، و كَفى بكَ جَهلاً أن تَركَبَ ما نُهِيتَ عَنهُ . (الكافي، ج 1،ص16،ح12)
اى هشام! هر چيزى را راهنمايى است و راهنماى عقل انديشيدن است و راهنماى انديشيدن خاموشى؛ و براى هر چيزى مركبى است و مركب خِرد فروتنى است، و در نادانى تو همين بس كه مرتكب كارى شوى كه از آن نهى شده اى.

امام صادق (علیه السلام) :

خَمسُ خِصالٍ مَن لم تَكُنْ فيهِ خَصْلَةٌ مِنها فلَيس فيهِ كَثيرُ مُسْتَمْتَعٍ ، أوَّلُها : الوَفاءُ ، و الثّانيةُ : التَّدْبيرُ ، و الثّالثةُ : الحَياءُ ، و الرّابعةُ : حُسنُ الخُلقِ، و الخامِسةُ ـ و هِي تَجْمَعُ هذهِ الخِصالَ ـ : الحُرِّيّةُ .( ميزان الحمة ، ج 3، ص12)
پنج خصلت است كه در هر كس يكى از آنها نباشد خير و بهره زيادى در او نيست ؛ اول وفادارى ، دوم تدبير ، سوم شرم و حيا ، چهارم خوش خويى و پنجم كه چهار خصلت ديگر را نيز در خود دارد ، آزادگى .

امام علي (علیه السلام) :

مَنْ أَصْلَحَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ أَصْلَحَ اللَّهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَنْ أَصْلَحَ أَمْرَ آخِرَتِهِ أَصْلَحَ اللَّهُ لَهُ أَمْرَ دُنْيَاهُ وَ مَنْ كَانَ لَهُ مِنْ نَفْسِهِ وَاعِظٌ كَانَ عَلَيْهِ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ.(نهج البلاغه،حكمت89)
كسى كه ميان خود و خدا را اصلاح كند ، خداوند ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد؛ و كسى كه امور آخرت خويش را اصلاح كند ، خدا امور دنياى او را اصلاح خواهد كرد ؛ و كسى كه از درون جان واعظى دارد ، خدا را بر او حافظى است .

امام حسن عسكري (علیه السلام) :

إنّكُم في آجالٍ منقُوصَة و أيّام مَعدُودة و المَوت يَاتي بَغتَة، مَن يَزرَع خَيراً يَحصد غبطَة، و مَن يَزرع شَرّاً يحصد نِدامَة، لكُلِّ زارِع ما زَرعَ، لا يسبِق بَطِيء بِحَظِّه، و لا يُدرِك حَرِيص ما لم يُقدِّر له(تحف العقول ، ص 519)
شما عمري رو به زوال و روزهاي تعيين شده اي داريد و مرگ ناگهاني است. آن كه تخم نيكي بكارد خوشي برداشت كند و هر كه تخم بدي بكارد پشيماني برداشت كند. هر كه هر چه بكارد همان براي اوست. كندكار را بهره از دست نرود، آزمند آنچه را مقدرش نيست به دست نياورد.

امام جواد {علیه السلام} :

مَن لَم يعرف المَواردَ اَعيتُهُ المَصادِرُ)بحارالانوار،ج??ص???(
کسى که راه ورود به کارى را نشناسد راه برون شدن از آن درمانده اش مى کند.

نشانه های خرد در احادیث

دانش و حکمت
شناخت خدا
دین
کمال دین
مکارم اخلاق
کارهای نیک
گذاشتن هر چیزی بر جای خود
( عاقل=عادل)
گزینش بهتر
بهره وری از عمر
گفتار درست و زیبا
تجربه اندوزی
تدبیر نیکو و دور اندیشی
گمانه زنی درست
بی رغبتی به دنیا
ترک بیهودگی
توشه گیری برای آخرت
رستگاری/نجات بخشی
ختم به بهشت شدن کار
اصلاح کننده کار
سرچشمه خوبی ها( دنیایی و آخرتی)

امام رضا(علیه السلام):

هرگاه از چیزی هراسناک و بیمناک شدی،
100 آیه از هرکجای قرآن خواستی، بخوان و سه بار بگو:
اللهمّ إِدفَع البلاءَ؛ خدایا این بلا را از من دور کن.

امام علي {ع} :

لا تُسرِعَنَّ إلى أرْفَعِ مَوضِعٍ في المَجلسِ ، فإنَّ المَوضِعَ الّذي تُرفَعُ إلَيهِ خَيرٌ مِن الموضعِ الّذي تُحَطُّ عنهُ ( غررالحكم، 10283)
بـه سوى بالاترين جاى مجلس مشتاب ، زيرا جايى كه بالا برده شوى بهتر است از جايى كه پايين آورده شوي.

امام الكاظم {ع} :

لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فى كُلِّ يَوْمٍ، فَإِنْ عَمِلَ حَسَنا إسْتَزادَ اللّهَ، وَ إ نْ عَمِلَ سَيِّئا إسْتَغْفَرَاللّهَ وَ تابَ اِلَيْه.

(وسائل الشّيعة، ج 16، ص 95، ح 21074.)

از شيعيان و دوستان ما نيست ، كسى كه هر روز محاسبه نَفْس و بررسى اعمال خود را نداشته باشد،

تا اگر اعمال و نيّاتش خوب بوده سعى كند بر آن ها بيفزايد ؛ و اگر زشت و ناپسند بوده است از خداوند طلب مغفرت و آمرزش كند و جبران نمايد.